გია აბაშიძე: დემოკრატიის პირობებში სამთავრობო ან, არასამთავრობო სექტორის კრიტიკა ტაბუირებული არ არის

ქვეყანაში არსებულ წინასაარჩევნო ვითარებაზე, ISFED-ის მიერ გამოქვეყნებულ მეორე შუალედურ ანგარიშსა და მასში გამოთქმულ შენიშვნებზე, ანალიტიკოსი გია აბაშიძე საუბრობს.

საიასა და ISFED-ის მსგავსად, არასამთავრობო ორგანიზაციამ „საერთაშორისო გამჭვირვალობა-საქართველო“ უწყებათაშორისი კომისია დატოვა. ქალბატონმა ეკა გიგაურმა ეს იმით ახსნა, რომ კონსტრუქციული თანამშრომლობის რესურსს ვეღარ ხედავს. რამდენად გამართლებულია არასამთავრობოების ამგვარი ბოიკოტი წინასაარჩევნო რეჟიმში და რატომ დაიძაბა ურთიერთობა რამდენიმე არასამთავრობო ორგანიზაციასა და ხელისუფლებას შორის.

მე ამას აღვიქვამ, როგორც პოლიტიკური ტემპერატურის ხელოვნურად აწევის ერთგვარ მცდელობას. იმედს ვიტოვებ, რომ ვცდები. მესმის, რომ რამდენიმე სტაჟიანი და პოპულარული არასამთავრობო ორგანიზაცია გაღიზიანდა ბატონი კობახიძის ხისტი და სხვადასხვაგვარად აღქმული კონკრეტული განცხადებით, თუმცა ეს არ ნიშნავს იმას, რომ სამთავრობო ან, არასამთავრობო სექტორის კრიტიკა ტაბუირებულია დემოკრატიის პირობებში. ბოლო წლებში ვხედავთ, რომ კრიტიკა აქამდე ხელშეუხებელ სფეროს, ეკლესიასაც შეეხო. საზოგადოება დაინტერესდა, ზოგმა კი მწვავედ გააკრიტიკა ზოგიერთი სასულიერი იერარქის საქმიანობა და მათი პოლიტიკურად ანგაჟირებული გამონათქვამები.

ჩვენ ხომ ზუსტად არ ვიცით, უწყებათაშორისი კომისიის სხდომებზე რას ამბობს იუსტიციის მინისტრი წულუკიანი ისეთს, რომ მეტის მოთმენა არ შეიძლება? მინისტრის საჯარო განცხადებებით თუ ვიმსჯელებთ, აქამდე ქალბატონი წულუკიანი ოპონენტებზე ყოველთვის მაამებლურად საუბრობდა და მხოლოდ ბოლო თვეებში გახდა მწვავე? იცით რას მაგონებს ეს ყველაფერი? წინა ხელისუფლება რომ უცხადებდა ბოიკოტს ერთ კონკრეტულ ტელეარხს. ამჟამინდელი მმართველი პარტიის წარმომადგენლებმაც სცადეს მსგავსი, ოღონდ სხვა არხთან მიმართებაში და შემდეგ გააცნობიერეს, რომ ბუტიაობა და შერჩევითი ბოიკოტი აქტიურ საზოგადოებრივ-პოლიტიკურ ცხოვრებაში, რბილად რომ ვთქვათ, უაზრო და ღიმილის მომგვრელია.

რასაკვირველია, უწყებათაშორისი კომისიის პროტესტის ნიშნად დატოვება ცუდია. ამისათვის მაღალჩინოსანთა საჯარო კრიტიკის მომიზეზება, და შემდეგ ამავე სახელმწიფო ინსტიტუტებზე კვლევა-ანგარიშების წერა, ჩემთვის პირადად გაუგებარია. მაშინ, საერთოდ ბოიკოტი გამოვუცხადოთ ამ კონკრეტულ მაღალჩინოსნებს, მათ უწყებებს და ემიგრაციაში წავიდეთ. სერიოზული იქნება? იმის თქმა მინდა, რომ სამოქალაქო სექტორი საჯარო მოხელეებს უნდა აკონტროლებდეს, აკრიტიკებდეს ყველა არსებული კანონიერი რესურსისა და ფორმატის მეშვეობით. საპასუხო რეაქციებიც ავიტანოთ სამართლიანი და უსამართლოც. ეს ხომ მუდმივი ბრძოლის რეჟიმია? ნუ შევუშინდებით მრძოლას დემოკრატიული განვითარებისათვის. თუ, რასაკვირველია, სხვა მოტივაცია არა არის დღის წესრიგში.

გამოქვეყნდა ISFED-ის წინასაარჩევნო მონიტორინგის მეორე შუალედური ანგარიში. რა სახის სერიოზულ დარღვევებზეა საუბარი „სამართლიანი არჩევნების“ მეორე შუალედურ ანგარიშში?

საინტერესოა, რომ წინა ანგარიშისაგან განსხვავებით, რეკომენდაციების მიმღებ ადრესატთა შორის არ მოხვდა საარჩევნო ადმინისტრაცია. თუმცა, ანგარიშში ნახსენებია საუბნო კომისიებში ხელახლა არჩეული ის პირები, რომლებმაც 2016-2017 წლების არჩევნებში დისციპლინური პასუხისმგებლობა დაეკისრათ.

საინტერესოა, დისციპლინური პასუხისმგებლობის დაკისრება-მოხდის შემდეგ, ინდივიდს ეკრძალება საარჩევნო ადმინისტრაციაში მონაწილეობა? ალბათ არა, თორემ რეკომენდაციებს ამ კუთხით ცესკოს მისამართითაც დაწერდნენ. შუალედურ ანგარიშში, ასევე საუბარია კონკრეტულ ხარვეზებზე აგიტაციისა და კამპანიის წარმოებისას, რომლებიც ეხება პოლიტიკური პარტიების აქტივისტებს, საარჩევნო სუბიექტების, რელიგიური და საქველმოქმედო ორგანიზაციების წარმომადგენლებს. ამასთან, გაუგებარია წინასაარჩევნო შუალედურ ანგარიშში სამართალდამცველების მისამართით რეკომენდაცია, დაუყოვნებლივ და მიუკერძოებლად გამოძიებაზე იმ სავარაუდო კორუფციულ გარიგებაზე, რომელიც უკავშირედება პოლიტიკური პარტიების დაფინანსების არალეგალური სქემას.

ISFED გულისხმობს ოქუაშვილის, „ომეგა ჯგუფის“ შესახებ ჩანაწერებსა და მათ ირგვლივ ატეხილ ვნებათაღელვას. გაუგებარია რატომ წინასაარჩევნო კონტექსტში? გამოძიება დაიწყო თითქმის ერთი თვის წინ, მიმდინარეობს მოწმეთა ინტენსიური გამოკითხვა, პროკურატურა სამხარაულის სახელობის ექსპერტიზის ბიუროზე დაყრდნობით აცხადებს, რომ აუდიოჩანაწერები დამონტაჟებულია, თავად ბატონი ოქუაშვილი ამბობს, რომ ჩანაწერები ამჟამინდელი არაა და რამდენიმე წლის წინანდელია. იმედს, ვიტოვებ, რომ ჩემი კრიტიკული და სუბიექტური მოსაზრება ამ შუალედური ანგარიშის ზოგიერთი ნაწილზე კრიტიკადვე იქნება აღქმული და არა ორგანიზებული ე.წ. თავდასხმითი კამპანიის ნაწილად. ამასთან, გაცილებით საინტერესო იქნება საერთაშორისო სადამკვირვებლო ორგანიზაციების შუალედური დასკვნების მიგნებების გაცნობა.